Punjab Punch...History, Politics & Culture: Unholy Trinity: Religion Card, interference of US ambassador, & Marshallah in Pakistan & Parliamentary response 1950s

Unholy Trinity: Religion Card, interference of US ambassador, & Marshallah in Pakistan & Parliamentary response 1950s

From Anti-Ahmadyya Movement of Feb 1953 & Imposition of Marshallah in Lhore (06 March) till abrogation of the first constitution (Oct 1958), few months before 1st general election, in order to please masters (the US) externally & annexation of State power internally.

Story of five decisive years 1953-1958

Move to expel French ambassador reminds me some unforgettable events, often missed by many historians yet are present in bit & pieces, scattered due to various hidden as well as naked reasons. There was an assembly in Pakistan who dare to summoned US ambassador Horace A Hildreth in privilege committee, the ambassador refused but assembly discussed the matter. It was Mian Iftiqaruddin of Lhore who took the matter before assembly, than PM, Malik Feroz Khan Noon was confused yet members like Mumtaz Dultana supported but after imposing dictatorship Mian Sahib & others were made horrible examples by Gen Ayub Khan. In 2015, Pakistani parliament in a historic resolution, passed unanimously, passed the famous Yemeni resolution but what happened with ruling party after it, is unfortunate. Expulsion of French ambassador is likewise a double edge weapon yet an ambiguous stand may weak the sitting government because no one will feel comfortable with it. Dealing with master remain important since 1953, but a consistent parliamentary response is key to resolve it.

It was a time when power in Pakistan was ready to shift from old to new masters. Horace Augustus Hildreth was ambassador of US for Pakistan from 1953-1957 and his daughter was married with Sikandar Mirza's son. Horace (December 2, 1902 – June 2, 1988) was born in Gardiner, Maine, the son of an attorney.

Khwaja Nazimuddin was PM & Mian Mumtaz Dultana was CM Punjab. As stated by Aysha Jallal in State of Marshal rule, In 1952 Nazmuddin was in hurry to remove Dultana & instigated wheat crisis. At that time, thanks to Federal govt, wheat smuggling to India increased. It created crisis in the West Punjab. Dultana knew that some big landlords were involved in it and they had backing of Karachi. Due to an amendment in tenancy act in 1952, big landlords were not happy. Meanwhile disturbances began after an ultimatum was delivered to the Prime Minister of Pakistan on 21 January 1953 by a deputation of ulama representing Majlis-i Amal (council of action) constituted by an All-Pakistan Muslim Parties Convention held in Karachi from 16 to 18 January 1953. Their main attack was on Sir Zufrullah. Itsuited Dultana too. Feb was month of disturbances. Finally at 06 March Marshallah was imposed in Lhore. As Aysha jalal quoted with firm references that Gen Ayub was in State department when peace was restored after Marshalah, Ayub had convinced US that it is better to deal with him rather then political government. But for Mian Iftiqaruddin, it was a trailer to impose Marshallah in the country. what he said is reproduced here

ملک الموت نے گھر ویکھ لیا ہے۔ مراثیاں دے لطیفے راہیں احمدی مخالف لہر پاروں لہور وچ لگن والے مارشلا بارے میاں ہوراں دا تبصرہ۔ 6 مارچ 1953 نوں لہور وچ مارشلا لگایا گیا۔منیر کمیشن رپورٹ وچ جج ہوری کمشنر سنے کئی افسران نوں پچھیا کہ مارشلا کس دے حکم نال لگیا ہے پر ضلعے توں مرکزی سرکار تیک کوئی جواب نہ دے سکیا۔ آپدی کتاب سٹیٹ آف مارشل رول وچ عائشہ جلال ہوراں ایہہ کھوج 30 سالاں بعد جاری ہون والے امریکی پیپراں دی مدد نال پوری کیتی تے لکھیا کہ سٹیٹ ڈیپارٹمنٹ دے دورے تے گئے جنرل ایوب خان نے واشنگٹن بیٹھ کے جنرل اعظم نوں حکم دتا تے لہور وچ مارشلائی امن ہو گیا۔ اگلے دن ایوب خان امریکی پردھاناں نوں دسیا کہ ویکھوامن اسی ہی قیم کیتا جے، سیاسی حکومت تے ہتھل ہو چکی سی۔ ایس لئی تسی جو کجھ پاکستان بارے سوچدے ہو اوہ ساڈے نال طے کرو۔ پر چیتے رہے پئی وڈی گل ایہہ ہے کہ میاں افتخار الدین ہوراں لہور وچ مارشلا لگن دے بعد اپریل دے اخیری ہفتے اسمبلی وچ دس دتا سی کہ ایہہ نرا ٹریلر ہے تے اصل پراجیکٹ ملک وچ فوجی ڈکٹیٹر شپ لیانا ہے۔

مراثیاں گھرسوسال توں ودھ وڈیری عمرے ہک زنانی مر گئی تے مراثیاں وین پا پا اسمان سرے چک لیا۔ رونا پیٹنا تے ماتم ودھدا ہی جائے۔ نیڑے توں لنگدے کسی جانن والے کہیا کہ مرن والی وڈیری عمرے مری جے پر تسی اینج وین پا رہے ہو جنج کوئی جوانی وچ مریا ہوئے۔ ایہہ سن کے ہک سیانے مراثی آکھیا اسی کوئی ایس بڈھڑی لئی تے نہیں رو رہے۔ پچھن ہارا ہور پریشان ہو گیا۔ سیانے آکھیا کہ مسلہ ایہہ ہے کہ روندے ایس گل نوں ہاں پئی ہن ملک الموت ساڈا گھر ویکھ لیا ہے۔ ہن پڑھومیاں افتخارالدین دی اسمبلی وچ کیتی ایس تقریر دا ٹوٹا۔

In 1954 US ambassador crossed diplomatic redlines and it was Mian Iftiqaruddin who took the mater in the assembly.

In the assembly A K Brohi opposed the move from government side yet it had exposed central government too.

Another incident of crossing diplomatic redlines happened with same US ambassador but this time assembly reacted & he was summoned before privileged committee. We are reproducing some debate so that you can understand it well. The basic argument in that debate is still relevant today. Finally Ayub had imposed dictatorship and made the country subservient to US.

امریکی سفیر دے پاکستانی سیاستاں وچ مداخلتاں والے بیان بعدوں ایس تے اسمبلی وچ بحثاں کریندے میاں ہوراں آکھیا کہ یا تے تسی ایہہ گل من لو کہ امریکی ایڈ لین بعدوں اساں انہاں بارت کجھ نہیں بول سکدے تے یا فیر اسی دسیے کہ اسی ہک آزاد ملک ہاں۔ کیہہ واشنگٹن بیٹھا ساڈا سفیرامریکی الیکشناں بارے کسے ہک دھڑے دی حمائیتاں کر سکدا ہے؟ایہہ امریکی سفیر ہیلڈریتھ کدی جگتو فرنٹ دی جت تے بولدے ہوئے کہندا ہے کہ مسلم لیگ دی شکست دا ایہہ مطلب نہیں کہ مرکزی سرکار آپدا جواز کھو چکی ہے تے ہن پشور وچ ایسے سفیر آکھیا ہے کہ وارسک توں پیدا ہون والی بجلی افغانستان نوں ویچی جا سکدی ہے۔ ہن تھلے میاں ہوراں دی اسمبلی وچ دتا بیان پڑھ لو